Welke rechtsvorm past het beste bij mij?

Welke rechtsvorm past het beste bij uw bedrijf? Welke rechtsvorm u kiest heeft gevolgen voor uw belastingverplichtingen, uw eventuele aandelen en aansprakelijkheid. Het is natuurlijk altijd mogelijk om op een later tijdstip te wisselen van rechtsvorm, maar dit kost geld en tijd. Dus hoe kiest u de juiste ondernemingsvorm? In dit artikel vertellen we u er alles over.

Welke rechtsvormen bestaan er allemaal?

Er bestaan veel verschillende rechtsvormen. De belangrijkste zijn:

• Eenmanszaak;
• Maatschap;
• Vennootschap onder firma;
• Besloten vennootschap;
• Commanditaire vennootschap;
• Naamloze vennootschap;
• Vereniging;
• Stichting;
• Coöperatie/onderlinge waarborgmaatschappij.

Rechtsvormen met en zonder rechtspersoonlijkheid

Allereerst is er een onderscheid tussen rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid en rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid. Het verschil tussen deze twee rechtsvormen zit in de aansprakelijkheid. Kiest u voor een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid? Dan bent u met uw privé vermogen aansprakelijk voor schulden. Bij een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid is dit niet het geval.

Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid:

• Besloten vennootschap (bv)
• Naamloze vennootschap (nv)
• Stichting
• Vereniging
• Coöperatie

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid

• Eenmanszaak
• Vennootschap onder firma (vof)
• Commanditaire vennootschap
• Maatschap

De eenmanszaak

De eenmanszaak is de meest populaire rechtsvorm. Veel startende ondernemers en zzp’ers kiezen voor deze rechtsvorm. Een eenmanszaak heeft maar één eigenaar, maar er kunnen wel meerdere personen werkzaam zijn in het bedrijf. Dus ook als u alleen begint met uw bedrijf, maar wel van plan bent om op termijn personeel in te huren, dan kunt u gerust kiezen voor deze rechtsvorm. U kunt niet meer dan één eenmanszaak oprichten.

Het oprichten van een eenmanszaak

Er gelden geen oprichtingseisen voor een eenmanszaak. U hoeft geen akte op te laten stellen, wat deze rechtsvorm één van de meest laagdrempelige rechtsvormen maakt. Wel bent u verplicht om uw bedrijf in te laten schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Eén van de grootste voordelen van een eenmanszaak is dat de oprichting vlot en eenvoudig verloopt. Een nadeel is dat u privé aansprakelijk bent voor de schulden die u in uw bedrijf maakt.

De maatschap

Gaat u met meerdere personen samenwerken? Dan zou u voor een maatschap kunnen kiezen. U oefent dan onder een gemeenschappelijke naam hetzelfde beroep uit. Deze rechtsvorm wordt vooral veel gebruikt in de juridische en medische wereld. U kunt dan bijvoorbeeld denken aan advocaten, tandartsen, huisartsen en fysiotherapeuten.

Het oprichten van een maatschap

Een nieuwe maatschap dient ingeschreven te worden in het Handelsregister. Hier hoeft geen akte voor opgesteld te worden. Iedere deelnemer van de maatschap brengt iets in. U kunt dan bijvoorbeeld denken aan goederen, arbeid of geld. De winst die hieruit ontstaat wordt onder de maten verdeeld. Iedere maat is daarnaast aansprakelijk voor gelijke delen.

Bij een maatschap is het belangrijk dat er duidelijke afspraken worden gemaakt en dat deze ook vastgelegd worden. U kunt dit laten doen bij een notaris. Dit voorkomt eventuele onenigheden in de toekomst tussen de verschillende leden van de maatschap.

De vennootschap onder firma (vof)

De vof (vennootschap onder firma) is eigendom van meerdere betrokkenen. Deze worden vennoten of firmanten genoemd. Ook een vof dient ingeschreven te worden in het Handelsregister. De opmaak van een vennootschapscontract is niet verplicht, maar wel slim. Het is altijd verstandig om gemaakte afspraken over bevoegdheden, verantwoordelijkheden en de winstverdeling schriftelijk vast te leggen.

De besloten vennootschap (bv)

Naast de eenmanszaak is de besloten vennootschap (bv) één van de meest gekozen rechtsvormen. Het kapitaal is in deze rechtsvorm verdeeld in aandelen. De risico's van hoofdelijke aansprakelijkheid worden beperkt. Als zzp’er bent u zowel directeur als aandeelhouder, ook wel directeur-grootaandeelhouder genoemd (dga). U keert uzelf loon uit en betaalt hier inkomstenbelasting over. Bij uitbetaling in aandelen betaalt u ook dividendbelasting en krijgt u te maken met vennootschapsbelasting.

Deze aandelen zijn in het bezit van aandeelhouders, maar kunnen niet vrij worden verhandeld. Eén van de belangrijkste voordelen van het oprichten van een bv is dat het gaat om een rechtspersoon. De bv is aansprakelijk voor eventuele schulden en er kan geen beroep worden gedaan op uw privé vermogen, tenzij er sprake is van wanbeleid.

De bv kan opgericht worden door één persoon, maar ook door meerdere personen. Tegenwoordig hoeft u geen beschikking meer te hebben over een startkapitaal van € 18.000 wat vroeger wel het geval was. Tegenwoordig is het mogelijk om een flex-bv op te richten.

De maatschappelijke bv

Een maatschappelijke bv is bedoeld voor ondernemers die een sociaal of maatschappelijk doel dienen, maar hierbij wel winst maken. U kunt met een maatschappelijke bv direct aan relaties laten zien dat u een maatschappelijk doel nastreeft.

De commanditaire vennootschap (cv)

De commanditaire vennootschap is een bijzondere samenwerkingsvorm tussen twee of meer personen (vennoten). De vennoten in deze rechtsvorm kunnen beherend of stil zijn (commanditair). De stille vennoten zijn in de praktijk vaak alleen financieel bij de onderneming betrokken. Zij mogen niet namens de cv handelen of spreken.

Het oprichten van een commanditaire vennootschap

Er bestaan geen formele eisen voor de oprichting van een commanditaire vennootschap, afgezien van de inschrijving in het Handelsregister. Het is daarom erg belangrijk dat u afspraken die gemaakt zijn tussen de vennoten laat vastleggen door een notaris. Als de vennootschap zijn verplichtingen niet nakomt, dan zijn de beherende vennoten privé voor 100% aansprakelijk. De commanditaire vennoten zijn slechts aansprakelijk voor het bedrag dat zij hebben ingebracht.

De naamloze vennootschap (nv)

Als startende ondernemer is de naamloze vennootschap over het algemeen niet relevant. Een naamloze vennootschap is een vennootschap waarvan het kapitaal is verdeeld in aandelen. Deze zijn, in tegenstelling tot bij een bv, overdraagbaar. Wilt u een nv oprichten, dan zijn de eisen hetzelfde als bij een bv, met als enige verschil dat u bij het oprichten van een nv een startkapitaal nodig heeft van € 45.000.

De vereniging

Heeft u een bepaald doel voor ogen en wilt u hiervoor met andere ondernemers samenwerken? Dan kunt u kiezen voor een vereniging als rechtsvorm. Een vereniging is een samenwerkingsvorm tussen twee of meer personen met een gemeenschappelijk doel. Een belangrijke voorwaarde van een vereniging is dat het maken van winst geen doel mag zijn. Uiteraard mag er wel winst gemaakt worden, maar dit mag niet onder de leden verdeeld worden. Het moet ten goede komen aan het gemeenschappelijke doel.

Een vereniging moet tenminste uit twee personen bestaan en de hoogste macht moet liggen bij de ledenvergadering. Alle leden hebben hierbij één stem en de ledenvergadering moet het bestuur benoemen. Alle verenigingen hebben rechtspersoonlijkheid. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verenigingen met beperkte rechtsbevoegdheid en verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid.

De stichting

U kunt ook kiezen voor de stichting als rechtsvorm. Deze heeft als doel een bepaald ideaal te realiseren, met behulp van vermogen. De doelen zijn vastgelegd in de statuten. Het is als stichting toegestaan om winst te maken, al moet deze winst wel ten goede komen aan een sociaal of ideëel doel.

Een stichting kan worden opgezet door één of meerdere personen, heeft geen leden en wordt bij testament of notariële akte opgemaakt. Een stichting dient ook ingeschreven te worden in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel.

Het belang van het kiezen van de juiste rechtsvorm

Het kiezen van de juiste rechtsvorm voor uw onderneming is erg belangrijk, aangezien deze keuze gevolgen heeft voor fiscale verplichtingen en aansprakelijkheid. Het is altijd mogelijk om uw ondernemingsvorm te wijzigen, maar dit zal wel gevolgen hebben op fiscaal gebied. Wanneer u kiest voor een nieuwe rechtsvorm, dan zal dit geregistreerd moeten worden bij de Kamer van Koophandel en bij de Belastingdienst. Het kan ook zijn dat u uw nieuwe ondernemingsvorm moet vastleggen in een akte bij de notaris. Bedenk dus goed welke rechtsvorm u kiest bij de start van uw onderneming.

Meester en Meester; maakt recht voor iedereen toegankelijk

Meester en Meester is een juridisch adviesbureau dat staat voor een veilige en rechtvaardige samenleving. Heeft u advies nodig over welke rechtsvorm het beste bij uw onderneming past? Wij helpen u graag! Meester en Meester biedt rechtsbescherming aan particulieren, bedrijven en de overheid.

Voor niet-juristen kan de juridische wereld soms onbegrijpelijk zijn. Bij Meester en Meester komt talent en kennis samen. Wij maken recht voor iedereen toegankelijk en ontzorgen onze klanten op juridisch vakgebied.